εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 7/12/2022
Η πρόθεση του πρωθυπουργού να επισκεφθεί τις περιοχές της μειονότητας στην Αλβανία είναι μια κίνηση σε λαθεμένη κατεύθυνση. Δεν επρόκειτο να προσφέρει τίποτα ουσιαστικό στα όποια προβλήματα της μειονότητας. Γι’ αυτά αρμόδια είναι η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας. Αντίθετα, η συμβολική αυτή κίνηση δίνει τροφή σε κάθε είδους εθνικισμούς στην Ελλάδα, στην Αλβανία, στην Τουρκία και αλλού. Επιπλέον, προσφέρει στην Τουρκία τη δικαιολογία για να παρεμβαίνει ακόμη πιο έντονα στα ζητήματα της μειονότητας στη Θράκη.
Ας συνυπολογιστεί ότι η πρόθεση αυτή εκδηλώθηκε σε μια περίοδο σφοδρών αναταραχών και αναδιανομής των σφαιρών επιρροής. Οι διάφοροι εθνικισμοί και τα υπαρκτά ή ανύπαρκτα προβλήματα των μειονοτήτων είναι η κατάλληλη πυρίτιδα που τροφοδοτεί τις αδηφάγες επιδιώξεις των μεγάλων δυνάμεων αλλά και των περιφερειακών.
Η ελληνική εξωτερική πολιτική θα έπρεπε να κινείται στον αντίποδα, προκειμένου να διασφαλίσει την ειρήνη και την ευημερία του λαού. Θα έπρεπε να προασπίζει τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου. Μια από αυτέςς είναι η αρχή της μη επέμβασης στα εσωτερικά άλλων κρατών. Σημαίνει ότι η δημοκρατία, τα δικαιώματα κάθε λαού μαζί και των μειονοτήτων είναι υπόθεση αποκλειστικά δική του. Κανένα άλλο κράτος και καμιά ξένη κυβέρνηση δεν δικαιούται να παρεμβαίνει δήθεν για το καλό του. Όπως δεν επιθυμούμε παρέμβαση της Τουρκίας στα εσωτερικά μας έτσι και η Ελλάδα δεν πρέπει να παρεμβαίνει στα εσωτερικά άλλων κρατών.
Μια δεύτερη αρχή είναι το αμετάθετο των συνόρων. Στην εποχή μας η αλλαγή των συνόρων είναι αποκλειστικά επιδίωξη των μεγάλων δυνάμεων και των διάφορων εθνικισμών που υποθάλπονται από αυτές. Κανένα λαϊκό, δημοκρατικό ή μειονοτικό πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί με έξωθεν επέμβαση και πολύ περισσότερο με αλλαγή συνόρων. Το δείχνει η εμπειρία των πολλαπλών παραβιάσεων των αρχών του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ από τις μεγάλες δυνάμεις (διάλυση Γιουγκοσλαβίας, Κόσοβο, Κουβέιτ-Ιράκ, Αφγανιστάν, Ουκρανία κά).
Στο πνεύμα της υπεράσπισης του διεθνούς δικαίου η Ελλάδα θα έπρεπε να λάβει πρωτοβουλίες για μια πολιτική συνεννόησης των Βαλκανικών κρατών. Αυτή οφείλει να βασίζεται στις αρχές της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, της ουδετερότητας (έξω από στρατιωτικούς συνασπισμούς), της συνεργασίας, του αμετάθετου των συνόρων, της μη επέμβασης στα εσωτερικά των άλλων κρατών, της ανάδειξης των μειονοτήτων σε γέφυρες φιλίας ανάμεσα στους λαούς. Μια τέτοια πρωτοβουλία θα ασκούσε ελκτική δύναμη στους λαούς των Βαλκανίων καθώς και πίεση στις κυβερνήσεις.
Ακόμη παραπέρα θα ήταν αναγκαία μια πρωτοβουλία για την ειρήνη στην Ουκρανία με απεμπλοκή της χώρας μας από τον πόλεμο και με διπλωματικές ενέργειες για τον τερματισμό του με επαναφορά στο status quo ante και μέτρα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την οικοδόμηση μιας δημοκρατικής, ουδέτερης Ουκρανίας εκτός στρατιωτικών συνασπισμών.
Αλλιώς θα ανοίξει η πόρτα της κόλασης. Και τότε θα πρέπει να γράψουμε όπως ο Dante: “εσείς που εισέρχεσθε, αφήστε κάθε ελπίδα”.
