Cat-1

ΑΡΘΡΑ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΙ ΤΟΜΟΙ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Δεκεμβρίου 2019



εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 30/12/2019

Η υπογραφή της συμφωνίας για τον EAST MED φαντάζει ίσως σε μερικούς ως ανάχωμα στην τουρκική επιθετικότητα. Πολύ φοβάμαι πως γρήγορα θα φανεί ότι πρόκειται περί αυταπάτης. Καταρχήν δεν είναι βέβαιο πως η συμφωνία θα υλοποιηθεί. Οι ΗΠΑ όσο και το Ισραήλ διαπραγματεύονται παράλληλα με την Τουρκία, φανερά και υπόγεια. Η προώθηση του αγωγού εμπλέκει την Ελλάδα στον γενικότερο ανταγωνισμό για τα τεράστια γεωοικονομικά συμφέροντα της περιοχής και την αναδιανομή των σφαιρών επιρροής, ενώ ο ελληνικός λαός δεν πρόκειται να έχει κανένα όφελος από την υπόθεση αυτή, ούτε οικονομικό ούτε διπλωματικό. Αντίθετα, καθώς ο αγωγός έχει αντιρωσική αιχμή, απομακρύνει τη Ρωσία από την Ελλάδα και προσφέρει αληθοφανή επιχειρήματα στον Ερντογάν ότι επιχειρείται η απομόνωση της Τουρκίας. Ενδέχεται έτσι να εντείνει την επιθετικότητά του.
Εξίσου επικίνδυνη είναι η εμπλοκή της χώρας μας στον εμφύλιο της Λιβύης (πόλεμο των μεγάλων δυνάμεων δι’ αντιπροσώπων) ως αντιστάθμισμα της τουρκικής εμπλοκής. Αν αληθεύει ότι υπάρχει συμφωνία μεταξύ του ελληνικού και του λιβυκού ναυτικού (υπό τον Χάφταρ) για να αποτραπεί η παρουσία τουρκικών πλοίων, θα πρόκειται για επιλογή που εκθέτει σε μεγάλους κινδύνους την ειρήνη και την ασφάλεια του ελληνικού λαού. Η Ελλάδα δεν πρέπει να καταλήξει υποχείριο των ανταγωνισμών των μεγάλων και των περιφερειακών δυνάμεων στην περιοχή. Έτσι δεν διασφαλίζονται τα κυριαρχικά δικαιώματά της. Βρισκόμαστε σε λάθος δρόμο.
Δεν αρκεί να έχει κανείς το διεθνές δίκαιο με το μέρος του. Πρέπει και να το δείχνει έμπρακτα. Γι' αυτό ο δρόμος για την ειρήνη και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων βρίσκεται στις αρχές της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, στο διάλογο -όσο δύσκολος και αν είναι-, στην καλλιέργεια σχέσεων φιλίας ανάμεσα στους λαούς. Στην Τουρκία υπάρχουν ευρύτατες κοινωνικές δυνάμεις που δεν εγκρίνουν την επιθετική πολιτική Ερντογάν, αν και η καταπίεση του καθεστώτος δεν επιτρέπει να ακουστούν οι φωνές αυτές πιο δυνατά.
Η προσφυγή στη Χάγη είναι ένα από τα μέσα του διεθνούς δικαίου για την επίλυση των διαφορών. Αλλά η σύναξη συνυποσχετικού με την Τουρκία δεν μπορεί να γίνει μέσα στο κλίμα των πιέσεων και των παράνομων προκλήσεων της Τουρκίας. Δεν μπορεί επίσης να περιλαμβάνει παράνομες διεκδικήσεις της Τουρκίας, όπως οι “γκρίζες” ζώνες ή η άρνησή της να δεχτεί το αυτονόητο δικαίωμα της Ελλάδας για χωρικά ύδατα 12 ν.μ.
Στο μεταξύ η χώρα μας θα εξακολουθεί να έχει ανάγκη από ένα ευρύ διπλωματικό μέτωπο. Και αυτό δεν μπορεί να περιορίζεται στις παραδοσιακές επιλογές, γιατί τότε δεν θα είναι ευρύ ούτε σταθερό. Μην ξεχνάμε για παράδειγμα ότι οι όποιες κυρώσεις αποφάσισε η ΕΕ, ακόμη αναζητούν το δρόμο εφαρμογής τους ενώ ο πρόεδρος Τραμπ παζαρεύει με την Τουρκία, όχι με την Ελλάδα που την θεωρεί δεδομένη.



εφημ. Αυγή, 29/12/2019
Η τρέχουσα περίοδος χαρακτηρίζεται από δύο στοιχεία: την ένταση της επίθεσης των ΗΠΑ και των ντόπιων ολιγαρχιών και τους επίμονους λαϊκούς αγώνες που έρχονται να απαντήσουν σε αυτή την επίθεση και να αμφισβητήσουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων.
Η ένταση της επίθεσης των ΗΠΑ και των ντόπιων ολιγαρχιών τροφοδοτείται από την ίδια την οικονομική κρίση. Οι ΗΠΑ επιχειρούν την ολοκληρωτική επαναφορά του δόγματος Μονρόε. Ο πρώτος στόχος είναι ο (επαν)έλεγχος των πλουτοπαραγωγικών πηγών της περιοχής (πχ. πετρέλαιο της Βενεζουέλας, λίθιο της Βολιβίας), η επιβεβαίωση και η εμβάθυνση της επικυριαρχίας τους στην περιοχή, κάτι που το έχουν βαθύτατη ανάγκη καθώς τόσο στην λατινοαμερικάνικη υποήπειρο όσο και παγκόσμια παραγκωνίζονται από άλλες ανερχόμενες μεγάλες δυνάμεις, ενώ παράλληλα αμφισβητείται ο ρόλος τους στην ίδια τη Λ. Αμερική από λαούς και κυβερνήσεις. Ο δεύτερος στόχος, αλληλοτροφοδοτούμενος με τον πρώτο, είναι το ξήλωμα των όποιων κοινωνικών κατακτήσεων και η επιβολή του σκληρού, νεοφιλελεύθερου μοντέλου του ΔΝΤ.
Στο στόχαστρο βρίσκονται ο λαός της Βολιβίας, του Εκουαδόρ, της Χιλής, όλων των χωρών της Λ. Αμερικής. Οι τελικοί και πιο δύσκολοι στόχοι είναι η Βενεζουέλα και κυρίως η Κούβα. Η τελευταία, παρά τα όποια προβλήματα, τον αποκλεισμό και τη βαριά κληρονομιά της αποικιοκρατίας που δεν έχει ολότελα ξεπεραστεί, αποτελεί πόλο έλξης για τους γειτονικούς λαούς, ειδικά της Καραϊβικής που υποφέρουν από την βαθειά φτώχεια και την έλλειψη στοιχειωδών κοινωνικών δικαιωμάτων.

Πόλεμος 4ης γενιάς

Για την υλοποίηση αυτών των στόχων οι ΗΠΑ με τη συμβολή των εγχώριων ολιγαρχιών χρησιμοποιούν όλα τα δυνατά μέσα. Αποδείχθηκε αφελής η άποψη που υποστήριζε ότι μετά το 1990 εξέλιπαν oι λόγοι επιβολής πραξικοπημάτων και ότι οι κοινωνικές αλλαγές μπορούν να πραγματοποιηθούν σχετικά ήρεμα, χωρίς αγώνα ζωής και θανάτου με τις αντιδραστικές δυνάμεις.
Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν όλα τα μέσα, ακόμη και τα πλέον βίαια και μάλιστα σε ένα συνδυασμό περισσότερο επεξεργασμένο και, δυνητικά τουλάχιστον, πιο αποτελεσματικό σε σχέση με το παρελθόν. Πρόκειται για το λεγόμενο "πόλεμο 4ης γενιάς". Το δόγμα αυτό διατυπώθηκε το 1989 και εμπλουτίστηκε το 2006.
Η βασική ιδέα του είναι ότι χρησιμοποιούνται πρωτίστως όπλα ψυχολογικού πολέμου ιδίως με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, των μέσων κοινωνικών δικτύωσης, fake news, με λίγα λόγια ένας σύγχρονος προπαγανδιστικός πόλεμος με έμφαση στη συκοφάντηση των αντιπάλων και στη διασπορά ψευδών ειδήσεων ("δικτάτορας" και "διεφθαρμένος" ο Μαδούρο και ο Μοράλες). Σε αυτά έρχονται να προστεθούν ο οικονομικός πόλεμος, όπως αυτός που διεξάγεται πάνω από 50 χρόνια τώρα ενάντια στην Κούβα με τον αποκλεισμό ή όπως αυτός που διεχήχθη τα έτη 1970-1973 ενάντια στην κυβέρνηση Αλλιέντε και όπως αυτός που διαξάγεται στις μέρες μας ενάντια στη Βενεζουέλα.
Ακολουθούν τακτικές τρομοκρατικών επιθέσεων και άλλες που θέλουν να μιμούνται λαϊκές εξεγέρσεις. Η χρήση στρατιωτικής βίας προστίθεται μόνο στο τέλος. Ο πόλεμος 4ης γενιάς στοχεύει απευθείας στο μυαλό των αντιπάλων πολιτικών ηγετών και των λαών για να υπονομεύσει και καταστρέψει την πολιτική τους βούληση, να τους αναγκάσει να συμβιβαστούν ή να τους συντρίψει. Είναι πόλεμος που διεξάγεται σε κλίμακα δεκαετίας και όχι τόσο σε κλίμακα μηνών ή λίγων ετών.

Τρία βασικά πορίσματα

Από τις εμπειρίες των προοδευτικών κυβερνήσεων στη Βενεζουέλα, στη Βολιβία, στο Εκουαδόρ και αλλού μπορούν να εξαχθούν, με ασφάλεια πλέον, κάποια συμπεράσματα. Πρώτο, είναι αναγκαία η εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της οικονομίας έτσι ώστε η κυβέρνηση να ελέγχει τους βασικούς πυλώνες της και α. να μπορέσει να υλοποιήσει ριζική αναδιανομή κοινωνικού πλούτου σε όφελος του λαού, β. να μπορεί να αντιμετωπίσει τον οικονομικό πόλεμο που θα δεχθεί, γ. να χαράξει αποτελεσματικό σχέδιο οικονομικής αναδιοργάνωσης και υπέρβασης της βιομηχανικής - τεχνολογικής υπανάπτυξης.
Δεύτερο, είναι αναγκαία η απομάκρυνση των βάσεων, των στρατιωτικών και άλλων συμβούλων των ΗΠΑ. Αν δεν γίνει αυτό, ο εχθρός είναι εντός των πυλών. Εξίσου αναγκαίος είναι ο ριζικός εκδημοκρατισμός των ενόπλων δυνάμεων και του κρατικού μηχανισμού. Χωρίς αυτόν, το πραξικόπημα περιμένει στη γωνία, όπως στη Βολιβία, ακόμη και μετά από 14 χρόνια διακυβέρνησης από τον Μοράλες και παρά τις αδιαμφισβήτητες επιτυχίες τόσο στη μείωση της φτώχειας όσο και στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ.
Απαιτείται όχι μόνο απομάκρυνση των φασιστικών στοιχείων αλλά ριζικός εκδημοκρατισμός των δομών, του προσανατολισμού καθώς και η εμπλοκή του λαϊκού παράγοντα στα ζητήματα άμυνας και ασφάλειας. Τόσο η κυβέρνηση Αλλιέντε παλαιότερα όσο και ο Μοράλες πρόσφατα απευθύνθηκαν στα συνδικάτα με σκοπό τη δημιουργία πολιτοφυλακής κυριολεκτικά "στο παρά πέντε". Και τότε ήταν αργά.
Τρίτο, τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης που ανήκουν σε ολιγάρχες, στρώνουν πάντα το έδαφος για την πραξικοπηματική ανατροπή. Συνέβη επανειλημμένα στη Βενεζουέλα, στη Βολιβία, στη Χιλή του Αλλιέντε και αλλού. Είναι ζήτημα στοιχειώδους αυτοπροστασίας της δημοκρατίας να λάβει μέτρα περιορισμού τους και να αναθέσει τα μέσα ενημέρωσης στους λαϊκούς φορείς και σε δημοκρατικές δομές.
Οι επίμονες διαδηλώσεις και απεργίες, με τις αναπόφευκτες διακυμάνσεις και καμπές, συνεχίζονται παρά τη σκληρή καταστολή με δεκάδες νεκρούς σε κάθε χώρα, στη Βολιβία, στη Χιλή, στην Κολομβία, στο Εκουαδόρ, στην Αϊτή, στη Βραζιλία. Οι λαοί δεν είναι διατεθειμένοι να συνεχίσουν να ζουν σε συνθήκες βαθιάς κοινωνικής ανισότητας, φτώχειας, έλλειψης δικαιωμάτων, υπό την σκληρή εκμετάλλευση από τις ολιγαρχίες και τις ΗΠΑ. Συσσωρεύουν εμπειρίες, αναζητούν λύσεις και πιθανά σμιλεύουν επαναστατικές οργανώσεις και ηγεσίες.
Δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς αν το νέο επαναστατικό κύμα θα έρθει από τη Λ. Αμερική. Το βέβαιο είναι ότι για μια σειρά κοινωνικο-οικονομικούς, ιστορικούς, πολιτιστικούς λόγους η περιοχή αυτή είναι η πιο δραστήρια κοινωνική εστία εδώ και 60 τουλάχιστον χρόνια.



εφημ. Documento 22/12/2019
Τα φαινόμενα παράνομης αστυνομικής βίας, γενικά, όταν και όπου παρατηρούνται, οφείλονται στην ανοχή των κυβερνήσεων και στην ίδια τη δομή και τον προσανατολισμό των σωμάτων ασφαλείας. Η έξαρσή τους το τελευταίο διάστημα (μια και δεν είναι πρωτόγνωρο φαινομενο) σχετίζεται προφανώς με τα πάγια δομικά προβλήματα των σωμάτων ασφαλείας στα οποία ουδέποτε εφαρμόστηκε διαδικασία ριζικού εκδημοκρατισμού. Επιπλέον, η σημερινή κυβέρνηση, μέχρι τώρα τουλάχιστον, κλείνει τα μάτια μπροστά σε τέτοιες πρακτικές. Η αιτία πρέπει να αναζητηθεί στην επιδίωξη -κύκλων τουλάχιστον- της κυβέρνησης να επανέλθει στην καθημερινότητα ένα μοντέλο ακραία αυταρχικής αστυνομικής παρουσίας που παραπέμπει σε εποχές πριν τη δεκαετία του 1980, όταν έγινε μόνο ένας επιφανειακός δημοκρατικός εκσυγχρονισμός.
Ο στόχος αυτής της προσπάθειας είναι η δημιουργία κλίματος φόβου και αστυνομοκρατίας στην κοινωνία. Η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά ότι οι αντιστάσεις των εργαζομένων, της νεολαίας, του λαού γενικότερα θα εντείνονται αναπόφευκτα, όσο συνεχίζεται με παραλλαγές η νεοφιλελεύθερη πολιτική που καθιστά μια μικρή μειοψηφία πλουσιότερη και τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας φτωχότερη, χωρίς κοινωνικά δικαιώματα. Επομένως, η αστυνομική καταστολή και ιδίως η παράνομη αστυνομική βία θέλουν να λειτουργήσει αποτρεπτικά προς την άσκηση των θεμελιωδών και συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων όπως αυτό της συνάθροισης, της ελεύθερης διάδοσης των ιδεών, της απεργίας, τα οποία είναι τα φυσιολογικά μέσα αντίδρασης της κοινωνίας.
Τα Εξάρχεια αποτελούν μόνο ένα επιμέρους στόχο. Έχουν συμβολική αξία γιατί ικανοποιείται έτσι ένα μέρος της εκλογικής επιρροής του κυβερνώντος κόμματος και, παράλληλα, μια οικονομική στόχευση που σχετίζεται με την ανάπλαση της περιοχής υπό την αιγίδα ισχυρών επιχειρηματικών συμφερόντων.
Το φαινόμενο της παράνομης αστυνομικής βίας είναι πολύ επικίνδυνο γιατί υπονομεύει στην πράξη θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και εδραιώνει μια γενικότερη αυταρχική συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων. Ακόμη και πολίτες που αισθάνονται ότι δεν τους αφορά το ζήτημα, μπορεί αύριο, στην καθημερινότητά τους, να βρεθούν αντιμέτωποι με το πρόβλημα ακόμη και χωρίς να συμμετέχουν σε διαδηλώσεις.
Έχει σημασία να σημειωθεί ότι τόσο στην πραγματικότητα της χώρας μας όσο και διεθνώς, όπως μας δείχνουν οι έρευνες και οι σχετικές επιστημονικές μελέτες, η παράνομη αστυνομική βία ασκείται αποκλειστικά σε βάρος προσώπων που προέρχονται από τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα. Δεν παρατηρείται η άσκηση παράνομης αστυνομικής βίας σε βάρος προσώπων που προέρχονται από τα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα της κοινωνίας. Έχετε δει ποτέ για παράδειγμα να κακομεταχειρίζεται η αστυνομία κάποιον τέτοιο συλληφθέντα, κατηγορούμενο για κάποιο έγκλημα;
Ωστόσο, η μεγάλη πλειοψηφία αποδοκιμάζει την παράνομη αστυνομική βία. Όχι μόνο όσοι ψήφισαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, όχι μόνο όσοι απείχαν από τις εκλογές αλλά ακόμη και ένα τμήμα των ψηφοφόρων του κυβερνώντος κόμματος δεν συμφωνεί με τις πρακτικές αυτές και αντιλαμβάνεται τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Ακόμη και στο εσωτερικό των σωμάτων ασφαλείας υπάρχουν ψύχραιμες και δημοκρατικές φωνές.
Αυτή η μεγάλη, αλλά σχετικά σιωπηλή πλειοψηφία πρέπει να εκφραστεί. Η ανησυχία, η οργή θα μετασχηματιστούν σε μια ήρεμη, δυνατή, πανίσχυρη ηθική καταδίκη και αντίδραση που τίποτα δεν μπορεί να την νικήσει. Στη χώρα μας υπάρχει ιστορική εμπειρία και μνήμες δημοκρατικών αγώνων δεκαετιών. Βλέπω μια εικόνα του μέλλοντος: μια μεγάλη διαδήλωση πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, διαφορετικών πεποιθήσεων και αξιών, που θα επιβάλλουν με την ηχηρή σιωπή τους την αξιοπρέπεια και τη δημοκρατία. Αλλά ακόμη περισσότερο, χρειάζεται προοπτικά η υλοποίηση ενός συγκεκριμένου σχεδίου ολοκληρωμένης αναδιάρθρωσης και ριζικού εκδημοκρατισμού των σωμάτων ασφαλείας.




εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 19/12/2019
Ο δρόμος της διαφύλαξης των κυριαρχικών δικαιωμάτων του λαού μας περνά μέσα από την ειρήνη, την προσπάθεια συνεννόησης, όσο αυτή είναι εφικτή, και κυρίως τη διεθνοποίηση του προβλήματος. Στον ΟΗΕ μπορούμε να βρούμε ευήκοα ώτα. Οι επαφές του υπουργού Εξωτερικών δεν αρκούν. Η Κίνα, παρότι έχει ως αρχή της εξωτερικής της πολιτικής να μην εμπλέκεται σε διενέξεις, έχει παράλληλα σταθερή γραμμή υποστήριξης του διεθνούς δικαίου και ιδίως του δικαίου της θάλασσας μια και την ενδιαφέρει άμεσα την ίδια. Από την άλλη, είναι παραπάνω από φανερό ότι η σχέση της Τουρκίας με τη Ρωσία είναι ευκαιριακή, ενώ οι αντιθέσεις τους οξύνονται ιδίως στη Λιβύη όπου η Ρωσία στηρίζει την πλευρά Χάφταρ, εκείνη δηλαδή που αντιτίθεται στο μνημόνιο των δύο χωρών. Η τοποθέτηση του υπουργού Εξωτερικών Σ.Λαβρόφ για τη συμφωνία ήταν χαρακτηριστικά ευμενέστερη για την Ελλάδα από ό,τι η αντίστοιχη των ΗΠΑ, όταν το ΝΑΤΟ κρατά ίσες αποστάσεις και η ΕΕ ουσιαστικά αδρανεί.
Νομίζω επίσης ότι η Ελλάδα πρέπει να αποφύγει τις μονομερείς ενέργειες. Δεν θα πάμε να κάνουμε έρευνες στην ΑΟΖ για τα συμφέροντα των γαλλικών ή των αμερικανικών πολυεθνικών και μάλιστα πριν λυθεί το ζήτημα της χάραξης. Έτσι η διπλωματική καταδίκη των παράνομων μονομερών ενεργειών της Τουρκίας θα γίνεται ακόμη πιο πειστική και ισχυρή. Η εξώθηση ή η απειλή θερμού επεισοδίου δεν συμφέρει τον ελληνικό λαό. Αντίθετα, θα αποτελέσει παράγοντα που υπό το κράτος της βίας θα εξωθήσει σε “συνδιαχείριση” των δικαιωμάτων του, έξω από το πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και υπό τη σκέπη του αμερικανικού παράγοντα. Είναι η άλλη όψη του κατευνασμού.
Σε μια μελλοντική ομαλότερη συγκυρία, η Ελλάδα θα μπορούσε να προτείνει την προσφυγή στη Χάγη με τη σύνταξη συνυποσχετικού. Αυτό προϋποθέτει μια στοιχειώδη συμμόρφωση του τουρκικού καθεστώτος με το διεθνές δίκαιο και την άρση του casus belli για την περίπτωση που η Ελλάδα ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της για χωρικά ύδατα 12 ν.μ. Η χώρα μας μπορεί να πάει στη Χάγη για την μόνη ελληνουτουρκική διαφορά: υφαλοκρηπίδα - χάραξη ΑΟΖ.
Σε κάθε περίπτωση, η χάραξη ΑΟΖ με βάση το διεθνές δίκαιο γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο: τα νησιά διαθέτουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, η χάραξη γίνεται καταρχήν με βάση τη μέση γραμμή αν και μπορεί να υπάρξουν κάποιες μικρές αποκλίσεις. Η περίπτωση του Καστελόριζου δεν είναι ανάλογη της νήσου St Martin στην υπόθεση Μπαγκλαντές κατά Μιανμάρ.
Ας θυμίσουμε με την ευκαιρία ότι η αναγνώριση ελληνοτουρκικών διαφορών (και όχι μόνο μίας) στο Ελσίνκι το 1999 από την τότε κυβέρνηση Σημίτη αποτέλεσε ένα σοβαρό ολίσθημα που δεν διορθώθηκε ούτε αργότερα όταν η κυβέρνηση Καραμανλή δεν άσκησε βέτο στις ενταξιακές διαδικασίες για την Τουρκία.




εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 9/12/2019

Η ένταση με την Τουρκία ανεβαίνει. Η υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας δεν μπορεί όμως να γίνεται με λεονταρισμούς και εθνικιστικές κορώνες (με τον κατευνασμό να είναι η άλλη όψη του νομίσματος). Τέτοιες προσεγγίσεις παραγνωρίζουν κρίσιμες παραμέτρους του προβλήματος. Αντικειμενικά ωθούν τη χώρα μας σε επικίνδυνες ατραπούς: στη σύγκρουση και στο τέλος στη συνδιαχείριση με την Τουρκία. Καλό είναι να μην ξεχνάμε τα ιστορικά μαθήματα, όπως εκείνο του μακρινού 1897. Τότε, κάποιες εθνικιστικές φωνές και προκλήσεις δημιούργησαν τις συνθήκες ώστε να μπει η Ελλάδα σε πόλεμο με την Τουρκία. Το αποτέλεσμα ήταν ολέθριο για τη χώρα μας, καθώς μάλιστα ήταν καθημαγμένη από την οικονομική κρίση και την πτώχευση.
Από την άλλη, όπως ανακοινώθηκε, δρομολογούνται νέα πανάκριβα εξοπλιστικά προγράμματα με αιτιολογία την όξυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Φαίνεται λογικό: αφού οι απειλές από την Τουρκία γίνονται ολοένα και ισχυρότερες, γιατί να μην εκσυγχρονιστεί το οπλοστάσιο της Ελλάδας; Δυστυχώς όμως το φαίνεσθαι δεν ταυτίζεται με το είναι, όχι πάντοτε τουλάχιστον. Η υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μπορεί να υπηρετηθεί πρωτίστως από τη συγκρότηση διπλωματικού μετώπου σε διεθνές επίπεδο με άξονα το διεθνές δίκαιο και την ειρήνη. Σε αυτή την κατεύθυνση όμως ελάχιστα έχουν γίνει, αν έχει γίνει πράγματι κάτι. Πέρα από την όποια αδύναμη φραστική συμπαράσταση, δεν υπήρξε καμία έμπρακτη καταδίκη της Τουρκίας από τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, εκείνους δηλαδή στους οποίους μόνο απευθύνθηκε η κυβέρνηση. Και όχι μόνο αυτό: η κυβέρνηση συνυπέγραψε το δόγμα του ΝΑΤΟ που θεσμοθετεί ως εχθρούς του τη Ρωσία και την Κίνα, δυο μεγάλες δυνάμεις που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματός μας.
Παράλληλα αναρωτιέμαι μήπως τελικά η βαριά δαπάνη στην οποία θα υποβληθεί ο ελληνικός λαός είναι μια σπατάλη που δεν διασφαλίζει την αμυντική θωράκιση. Πώς μπορούμε να εμπιστευθούμε τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για τα εξοπλιστικά προγράμματα όταν αυτές ουσιαστικά "νίπτουν τας χείρας τους" ωθώντας πιθανά στη συνδιαχείριση; Κι αν σε μια κρίσιμη στιγμή σταματήσει η ροή ανταλλακτικών ή "τυφλωθούν" τα αμυντικά μας συστήματα για να μας ασκηθεί πίεση για υποχωρήσεις; Ας θυμηθούμε την Κύπρο του 1974, τα Ίμια, την εκβιαστική καθυστέρηση της παράδοσης των F-16 τo 1987.
Μήπως τελικά μια τέτοια επιλογή (που σημαίνει νέα δάνεια και νέες περικοπές κοινωνικών δαπανών) είναι επικίνδυνη για την ασφάλεια της χώρας μας; Μήπως αυτά τα εξοπλιστικά προγράμματα προορίζονται κυρίως για να ικανοποιήσουν την απαίτηση του προέδρου Τραμπ για αύξηση των κονδυλίων του ΝΑΤΟ και να τονώσουν την αμερικανική βιομηχανία που δοκιμάζεται από την κρίση; Μήπως χρειαζόμαστε άλλες επιλογές, πιο αξιόπιστες από τεχνική αλλά και πολιτική άποψη; Εξάλλου ο λαός λέει: μην βάζεις ποτέ όλα τα αβγά στο ίδιο καλάθι.




εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 5/12/2019

Στους ταραγμένους καιρούς των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ας αξιοποιήσουμε πέντε αρχές. Πρώτο, δεν απεμπολούμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Αυτά δεν ανήκουν σε κανέναν τρέχοντα διαχειριστή ή κυβέρνηση, σημερινή ή αυριανή. Ανήκουν στον ελληνικό λαό και στο μέλλον του. Δεύτερο, βασιζόμαστε στο διεθνές δίκαιο, καλούμε στη συνεπή εφαρμογή του. Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι έχουμε δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. όπως όλες ανεξαιρέτως οι χώρες. Το διεθνές δίκαιο (η Σύμβαση της Γενεύης για την Υφαλοκρηπίδα, άρθρο 1) ορίζει ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα, άρα τα επιχειρήματα του τουρκικού αντιδραστικού καθεστώτος για το Καστελόριζο δεν έχουν καμία βάση. Το διεθνές δίκαιο (η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας) ορίζει με σαφήνεια τον τρόπο χάραξης της ΑΟΖ και γι' αυτό το Μνημόνιο Τουρκίας και Λιβύης δεν μπορεί να έχει καμία απολύτως νομική ισχύ.
Τρίτο, συγκροτούμε διπλωματικό μέτωπο. Για να γίνει αυτό πρέπει να θέσουμε το θέμα ενώπιον της διεθνούς κοινότητας και ενώπιον των συγκροτημένων οργάνων της, όπως είναι ο ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας. Ο δρόμος δεν είναι εύκολος αλλά είναι ο μοναδικός που μπορεί να οδηγήσει σε διέξοδο. Όσο το πρόβλημα περιορίζεται στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ θα εισπράττουμε τη μια ήττα μετά την άλλη. Είναι ενδεικτική η αφωνία του ΝΑΤΟ μπροστά στη νέα πρόκληση του Ερντογάν, οι συστάσεις της ΕΕ (ούτε κάν φραστική καταδίκη) όσο και η ανακοίνωση της Γερμανίας ότι δεν μπορεί να τοποθετηθεί επί του Μνημονίου γιατί δήθεν δεν γνωρίζει τις λεπτομέρειες!
Αν κάτι μπορεί να προκύψει από τους παραδοσιακούς συμμάχους μας, αυτό θα γίνει μόνο αν τους πιέσουμε πραγματικά, αν αισθανθούν ότι θα τους δημιουργήσουμε εμπόδια, αν μπλοκάρουμε τις αποφάσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, αν ανησυχήσουν ότι θα μας χάσουν από συμμάχους. Θυμίζω ότι η κρίση του 1987 τερματίστηκε με την απόσυρση του τουρκικού ερευνητικού σκάφους, όταν ο τότε πρωθυπουργός απείλησε ότι θα κλείσει την αμερικανική βάση στη Ν. Μάκρη και έστειλε τον υπουργό εξωτερικών εσπευσμένα για συνάντηση στην τότε σοσιαλιστική Βουλγαρία.
Τέταρτο, δεν διακινδυνεύουμε την ειρήνη και την ασφάλειά μας για τα συμφέροντα άλλων. Χωρίς να απεμπολήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων έχει νόημα μόνο αν τα οφέλη τα αποκομίσει κατά βάση ο ελληνικός λαός και όχι οι πολυεθνικές εταιρείες. Διαφορετικά, δεν υπάρχει λόγος να μπούμε σε περιπέτειες, μόνο επειδή οι εταιρείες αυτές και οι μεγάλες δυνάμεις ανταγωνίζονται μεταξύ τους θανάσιμα στις συνθήκες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Πέμπτο, σηκώνουμε τη σημαία της ειρήνης και της φιλίας με τον λαό της Τουρκίας και όλους τους γείτονες. Έχει μεγάλη σημασία να απονομιμοποιείται η εθνικιστική προπαγάνδα του Ερντογάν (που προσπαθεί να παρουσιάζει την Τουρκία θιγόμενη και αδικημένη) τόσο στη συνείδηση του τουρκικού λαού όσο και στη διεθνή κοινή γνώμη.

ΒΙΒΛΙΑ

ΒΙΝΤΕΟ

ENGLISH EDITION