Cat-1

ΑΡΘΡΑ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΙ ΤΟΜΟΙ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Οκτωβρίου 2019

Αποτέλεσμα εικόνας για Το κράτος στην Κίνα

Το κράτος στην Κίνα (1949-2019), εκδ. Τόπος, 2019


εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 21/10/2019
Το βέτο της Γαλλίας για την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ καταδεικνύει ότι οι μεγάλες δυνάμεις άγονται και φέρονται ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Η διαμάχη Γαλλίας και Γερμανίας, για εμβάθυνση ή διεύρυνση της ΕΕ αντίστοιχα, θα συνεχιστεί με τη Γαλλία να έχει το δεύτερο ρόλο. Oι δυο δυνάμεις αδιαφορούν για διεθνείς και διακρατικές συμφωνίες, αποφάσεις των Κοινοβουλίων, δημοψηφίσματα. Οτιδήποτε χτες ήταν έγκυρο, σήμερα μπορεί να πεταχτεί στα σκουπίδια, ακόμη και ολόκληρες χώρες, ακόμη και η εύθραυστη ειρήνη στην περιοχή. Σημασία έχει να προάγει η κάθε Δύναμη τα συμφέροντά της και τις ζώνες επιρροής της.
Η διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας και το δράμα των εμφύλιων συγκρούσεων στην περιοχή ξεκίνησε από την εμμονή της Γερμανίας -θέση την οποία επέβαλε στην ΕΕ- να αναγνωριστεί η ανεξαρτητοποίηση της Κροατίας. Από εκεί άρχισε να διαλύεται μια ολόκληρη χώρα, να υποθάλπονται μέχρι παροξυσμού οι υπάρχοντες εθνικισμοί και όλα κορυφώθηκαν με τον πόλεμο που εξαπέλυσε το ΝΑΤΟ εναντίον της Σερβίας. Το αποτέλεσμα ήταν ο κατακερματισμός, οι διχόνοιες, οι ανοιχτές πληγές και η εγκαθίδρυση δύο τουλάχιστον προτεκτοράτων στην περιοχή (Κόσοβο και Βοσνία), που δεν διαθέτουν καλά καλά ούτε αυτοτελή, θεσμική, συνταγματική ανεξαρτησία.
H ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ δεν αποτελεί εγγύηση για τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή. Αυτό φάνηκε και από ότι στην ίδια αυτή σύνοδο οι ευρωπαίοι εταίροι κράτησαν μια εξαιρετικά χλιαρή στάση έναντι της τουρκικής εισβολής στη Συρία και των τουρκικών προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ. Η αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και οι εγγυήσεις για την ειρήνη, για μια ακόμη φορά, ήταν υποτυπώδεις, για να μην πούμε ανύπαρκτες.
Παρά το γαλλικό βέτο, η ουσία της Συμφωνίας των Πρεσπών φαίνεται πως θα διατηρηθεί. Και η ουσία βρίσκεται στο άρθρο 2 παρ. 4 που ορίζει πως “α. Το Δεύτερο Μέρος θα επιδιώξει ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ...”. Οι ΗΠΑ, η Γερμανία αλλά και η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσουν να στηρίζουν αυτή την προοπτική, ανεξάρτητα από, ή ίσως και με την έμμεση βοήθεια των εθνικιστικών φωνών και εξάρσεων και από τις δυο πλευρές των συνόρων. Υπό αυτή την έννοια η καρδιά της Συμφωνίας δεν θα αμφισβητηθεί.
Αλλά η ειρήνη στην περιοχή και η αναπτυξιακή πορεία των χωρών της περιοχής μπορούν να διασφαλιστούν μόνο αν τα κράτη πάψουν να είναι δορυφόροι των μεγάλων δυνάμεων, πελάτες των βιομηχανιών της Δύσης ανίκανοι να διαμορφώσουν τη δική τους βιομηχανική υποδομή, επαίτες που ξεπουλούν τον ορυκτό πλούτο και τη δημόσια περιουσία των βαλκανικών πατρίδων μας αντί πινακίου φακής. Μόνο σε αυτή την περίπτωση θα διαφυλαχθούν ουσιαστικά τα κεκτημένα που αφορούν στην επίλυση του ονόματος, στη διακήρυξη του αμετάθετου των συνόρων, στην αποκήρυξη κάθε μορφής αλυτρωτισμού, στην αναγνώριση της ιδιαίτερης πολιτιστικής και γλωσσικής ιστορίας και πραγματικότητας του κάθε λαού που κατοχυρώνονται στα 1, 3, 4, 6 και 7 της Συμφωνίας. Τα σημεία αυτά θα εξακολουθήσουν να υπονομεύονται τόσο από την ενταξιακή προοπτική όσο και από τους εθνικιστικούς παροξυσμούς.




εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 14/10/2019
Μια μεγάλη τραγωδία μπορεί να γίνει πηγή αναστοχασμού και αναπροσανατολισμού στη ζωή μας. Τούτο ισχύει για την καθημερινή ζωή, ισχύει εξίσου και για την κοινωνική ζωή. Το δράμα των Κούρδων στη Συρία μπορεί να ανατροφοδοτήσει τη σκέψη και τη στάση μας.
Είναι παραπάνω από προφανές ότι το τουρκικό αντιδραστικό καθεστώς έλαβε το πράσινο φως από τις ΗΠΑ για την εισβολή στη Συρία, ενώ παράλληλα συνεχίζει ανενόχλητο τις παράνομες κατά το διεθνές δίκαιο προκλήσεις του στην ΑΟΖ της Κύπρου και στο Αιγαίο. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ακολουθούν ως συνήθως την πολιτική των "ίσων" αποστάσεων. Είναι απολύτως εύγλωττη -και ας μου επιτραπεί να την χαρακτηρίσω εξοργιστική- η δήλωση του ΓΓ του ΝΑΤΟ ότι δεν παρεμβαίνει σε νομικά(!) θέματα όπως οι παραβιάσεις στο Αιγαίο ή οι παραβιάσεις της κυπριακής ΑΟΖ. Υπογράμμισε επίσης στην ίδια συνέντευξη ο κ. Στόλτενμπεργκ τη θέση του ΝΑΤΟ αλλά και των ΗΠΑ ότι δεν τίθεται σε καμιά περίπτωση θέμα Τουρκίας και ΝΑΤΟ.
Όσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η κ. Μογκερίνι περιορίστηκε να εκφράσει την "ανησυχία" της για τις εξελίξεις στη βόρεια Συρία. Δεν έχουμε να περιμένουμε μια σοβαρή αντίδραση από την ΕΕ. Για να γίνει αντιληπτή η κατάσταση, ας σκεφτούμε ότι η εισβολή της Τουρκίας στη Συρία, σε ένα ανεξάρτητο κράτος, κατά παραβίαση όλων των αρχών του ΟΗΕ, είναι κάτι αντίστοιχο με την εισβολή του Ιράκ επί Σαντάμ Χουσείν στο Κουβέιτ.
Από την άλλη πλευρά η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι προσφέροντας περισσότερες βάσεις και άλλες παραχωρήσεις στις ΗΠΑ θα κερδίσει την έυνοιά τους. Στη λογική αυτή υπέγραψε την πρόσφατη συμφωνία με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μ. Πομπέο. Πρόκειται για επικίνδυνη αυταπάτη. Έχει αποδειχθεί ιστορικά, και όχι μόνο στην περίπτωση της Ελλάδας, ότι όσο πιο πολλά δίνει κανείς, τόσο πιο πολλά θα χάσει. Όσο πιο βολικοί γινόμαστε, τόσο πιο ευάλωτοι θα είμαστε ενώπιον των πιέσεων της Τουρκίας και της υπολογισμένης αδιαφορίας των ΗΠΑ.
Υπάρχει άρα διέξοδος; Πρέπει Ελλάδα και Κύπρος να περιμένουν τη σειρά τους προκειμένου να έχουν μια κατάληξη ανάλογη λίγο πολύ εκείνης των Κούρδων; Απαιτείται εγρήγορση και αναπροσανατολισμός. Μπροστά στο ζοφερό μέλλον που προδιαγράφουν τα γεωστρατηγικά παίγνια των ΝΑΤΟϊκών μας συμμάχων, ας δοκιμάσουμε την εναλλακτική της ανεξαρτησίας και της ειρήνης. Μόνο σε αυτό το ενδεχόμενο θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε ευέλικτα εναλλακτικές λύσεις και συνεργασίες. Τέτοιες υπάρχουν και, από αυτή τη στήλη, προσπάθησα κάποιες φορές να τις ανιχνεύσω. Είναι σίγουρα λιγότερο επικίνδυνη οδός από τη μονήρη υποταγή σε συμμάχους που τελικά ούτε μας σέβονται ούτε μας προστάτευσαν ποτέ πραγματικά από ξένες απειλές. Γιατί να μας θεωρούν δεδομένους, χειραγωγήσιμους και σιωπηλούς; Ας μην γίνουμε "μοιραίοι και άβουλοι αντάμα", όπως έλεγε ο ποιητής. Διακόσια χρόνια μετά την κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας, μπορούμε να την επαναβεβαιώσουμε.



εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 27/9/2019

Η υπεράσπιση της ειρήνης και της ανεξαρτησίας της χώρας μας αποδεικνύονται μια ολοένα και δυσκολότερη υπόθεση στο επικίνδυνο και σύνθετο παγκόσμιο και περιφερειακό περιβάλλον της κρίσης. Σε τέτοιες συνθήκες επιβάλλεται πολύ περισσότερο από κάθε άλλη φορά να αναζητηθεί από την Ελλάδα μια ευρύτερη στήριξη στα νόμιμα κυριαρχικά δικαιώματά της.
Από την άποψη αυτή αξιοσημείωτες είναι οι θέσεις της ανερχόμενης παγκόσμιας δύναμης, της Κίνας. Εννοείται βέβαια πως και η χώρα αυτή κινείται με άξονα την προώθηση των δικών της συμφερόντων και αυτό το στοιχείο πρέπει να το λαμβάνει κανείς πάντοτε πολύ σοβαρά υπόψη. Ωστόσο, η διεθνής της πρακτική και οι τοποθετήσεις της στον ΟΗΕ αξίζουν της προσοχής μας καθώς αντικειμενικά μπορούν να συγκλίνουν με την υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
Η κινεζική εξωτερική πολιτική, τουλάχιστον σε επίπεδο διακηρύξεων, έχει δύο βασικά θεμέλια. Το πρώτο είναι η προώθηση της ιδέας του πολυπολικού κόσμου και το δεύτερο η αυστηρή τήρηση των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Είναι προφανές ότι το πρώτο σχετίζεται άμεσα με τη διεκδίκηση της ισχυρής της θέσης στην παγκόσμια οικονομία και πολιτική.
Το δεύτερο είναι εκείνο που μας αφορά περισσότερο. Γνωρίζουμε ότι η Κίνα, κατά κανόνα τουλάχιστον, αποφεύγει τις παρεμβάσεις στο εσωτερικό των άλλων κρατών, ακολουθεί μια εξωτερική πολιτική χαμηλών τόνων, προτιμά την αθόρυβη ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων αντί της πολιτικής και στρατιωτικής επιβολής. Οι επιλογές αυτές σχετίζονται με τον πολύ προσεκτικό υπολογισμό του διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων και με την επιρροή της παράδοσης της χώρας. Η Κίνα δεν είναι ένας αγαθός γίγαντας, αφού τέτοιοι δεν υπάρχουν. Ωστόσο, οι θέσεις της μπορούν να αξιοποιηθούν έναντι της επιθετικότητας του τουρκικού αντιδραστικού καθεστώτος. Είναι ενδεικτική η τοποθέτησή της στην περσινή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υπέρ της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας.
Φυσικά δεν μπορεί να περιμένει κανείς ότι η ανερχόμενη αυτή δύναμη θα εμπλακεί σε μια διένεξη που αφορά δυο κράτη μέλη του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, θα μπορούσε η χώρα μας, σε μια προσπάθεια απεγκλωβισμού από την αποδεδειγμένα αναποτελεσματική ΝΑΤΟϊκή "προστασία", να αναζητήσει στηρίγματα στον ΟΗΕ και σε δυνάμεις όπως η Κίνα. Σε λίγες μέρες ξεκινά στην έδρα του ΟΗΕ η 74η Γενική Συνέλευση, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό διπλωματικό φόρουμ. Εκεί αναπτύσσονται οι απόψεις των διαφόρων κρατών για τα τρέχοντα παγκόσμια και περιφερειακά προβλήματα της ανθρωπότητας, γίνονται σημαντικές επαφές. Θα ήταν μια καλή ευκαιρία να δοθεί ένα σήμα στην παραπάνω κατεύθυνση. Δυστυχώς όμως, φοβάμαι ότι η σημερινή κυβέρνηση, όπως εξάλλου και οι προηγούμενες, είναι πολύ δογματικά προσηλωμένες.



εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 4/10/2019

Καθώς έχουμε απομακρυνθεί από το 1974, είναι πολύ σημαντικό να επανέλθει το Κυπριακό στην πραγματική του βάση. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και επειδή, δεδομένης της μεταβολής του διεθνούς περιβάλλοντος, η ουσία του προβλήματος συχνά συγκαλύπτεται. Το ζήτημα είναι ότι το 40% ενός ανεξάρτητου κράτους μέλους του ΟΗΕ βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή. Επομένως, το Κυπριακό δεν επιτρέπεται να εγκλωβίζεται στο τρίγωνο Ελλάδα - Τουρκία - ΝΑΤΟ. Η διεθνής κοινότητα είναι η μόνη κατάλληλη να επιληφθεί του θέματος. Βέβαια πρέπει να υπολογίζεται πάντοτε με ρεαλισμό η κατάσταση. Το κύρος του ΟΗΕ έχει υποχωρήσει τις τελευταίες δεκαετίες ενώ πάντοτε, εκ των πραγμάτων, εμφιλοχωρούσαν στις αποφάσεις του σκοπιμότητες.
Η προσφυγή της Κύπρου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μπορεί υπό προϋποθέσεις να ανοίξει νέους δρόμους. Η προσφυγή έχει ως βασική επιδίωξη την επαναβεβαίωση των Ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Αυτό θα πρέπει πρωτίστως να σημαίνει απομάκρυνση όλων των ξένων βάσεων και στρατευμάτων, απελευθέρωση και επανένωση στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ωστόσο, υπό τη μορφή αυτή δεν είναι δυνατό να προωθείται μια συνομοσπονδία, ένα προτεκτοράτο τύπου Βοσνίας, μια συγκόληση κρατιδίων, που θα είναι αιωνίως ευάλωτα και υποτελή στις ξένες παρεμβάσεις όπως ουσιαστικά προέβλεπε το σχέδιο Ανάν.
Ο συσχετισμός, ως γνωστόν, δεν είναι ευνοϊκός. Από την πλευρά των ΗΠΑ δεν αναμένεται κάτι νέο. Οι ΗΠΑ δεν διακρίνονται για το σεβασμό τους στο διεθνές δίκαιο. Παράλληλα, δεν έχει ακουστεί ποτέ, ούτε ένα έστω υποκριτικό mea culpa για τις ευθύνες τους στην κυπριακή τραγωδία. Οι προσφάτες τοποθετήσεις τους ότι οι σχέσεις ΗΠΑ και Κύπρου "βρίσκονται σε ιστορικό υψηλό" δεν πρέπει, κατά την άποψή μου, να λαμβάνονται τοις μετρητοίς. Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζ. Πάιατ μας το θύμισε εμμέσως με τον τρόπο του, όταν υπογράμμισε προχτές ότι η Τουρκία πρέπει να μείνει στη σφαίρα επιρροής της Δύσης.
Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συμμετέχουν η Ρωσία και η Κίνα, δυο μεγάλες δυνάμεις που παραδοσιακά, έστω με διακυμάνσεις, στήριξαν την Κύπρο. Η βούληση αλλά και οι δυνατότητες των χωρών αυτών προσδιορίζονται από τα δικά τους αυτοτελή συμφέροντα και το συσχετισμό ισχύος. Περιορίζεται επίσης η εμβέλεια και η ευχέρεια των κινήσεών τους από το γεγονός ότι η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ, έχει στο έδαφός της βρετανικές βάσεις και "ανήκει στη Δύση". Δεν είναι εύκολο και συχνά ούτε επιθυμητό να παρεμβαίνει κανείς στα του οίκου των άλλων.
Σε κάθε περίπτωση, παρά τις υπαρκτές δυσκολίες, η προσφυγή της Κύπρου στον ΟΗΕ μετά την αποτυχία του Κραν Μοντανά είναι βήμα στη σωστή κατεύθυνση. Αρκεί να μην μείνει μετέωρο. Καλό θα ήταν να ακολουθήσουν τα επόμενα, και κυρίως να βρίσκονται στην ίδια κατεύθυνση.

Εγγραφή σε: Αναρτήσεις ( Atom )

ΒΙΒΛΙΑ

ΒΙΝΤΕΟ

ENGLISH EDITION