εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 17/6/2022

Η επιθετικότητα του καθεστώτος Ερντογάν, οι κλιμακούμενες απειλές και τα σενάρια για θερμό επεισόδιο με επίκεντρο τον αποκλεισμό κάποιων νησιών εντάσσονται σίγουρα στο συνολικό πακέτο διαπραγμάτευσης της Τουρκίας με τις ΗΠΑ κυρίως και δευτερευόντως με την ΕΕ. Σχετίζονται με την προώθηση των γεωπολιτικών επιδιώξεων του τουρκικού αντιδραστικού καθεστώτος στην ευρύτερη περιοχή. Η κλιμάκωση της επιθετικότητας δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε ηθελημένη ή μη θερμή αντιπαράθεση.

Ενόψει αυτού του κινδύνου η χώρα μας πρέπει να αποκτήσει μια διαφορετική αποτρεπτική στρατηγική. Η εμμονή στην ανάθεση του προβλήματος στις πλάτες άλλων, δηλαδή των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ δεν προοιωνίζεται θετικές εξελίξεις. Είναι ενδεικτική η προχτεσινή απάντηση που έδωσε ο εκπρόσωπος του Γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Κ. Βάγκνερ σε ερώτηση σχετικά με τη “γερμανική θέση για τη στρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών”. “Πρέπει”, υποστήριξε, “τα προβλήματα να λύνονται με συζήτηση και όχι με κλιμάκωση εντάσεων”.

Θα έπρεπε να υπενθυμίσει κάποιος στη γερμανική πλευρά και στην πολιτική των “ίσων αποστάσεων” ότι, πέρα της ερμηνείας των συνθηκών Λωζάνης και Παρισίων, υφίσταται το αυτονόητο δικαίωμα κάθε κράτους στην αυτοάμυνα. Κατοχυρώνεται μάλιστα εμφατικά στο άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη του Ο.Η.Ε. και υπερισχύει όποιων άλλων δεσμεύσεων έχει αναλάβει ένα κράτος στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών.

Κατά την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας το καλοκαίρι του 2020 οι ΗΠΑ κρατούσαν τότε, όπως και τώρα, “ίσες αποστάσεις” κάνοντας ουδέτερα λόγο για “αμφισβητούμενα ύδατα στην Α. Μεσόγειο” ενώ η ΕΕ είχε περιοριστεί να δηλώσει ότι η τακτική των προκλήσεων της Τουρκίας απλώς “δεν είναι χρήσιμη και στέλνει λάθος μήνυμα”. Η τότε τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ είχε εκφραστεί γενικόλογα για “αποκλιμάκωση, διάλογο”.

Τι δείχνουν ουσιαστικά οι διαχρονικές αυτές τοποθετήσεις; Ότι οι σύμμαχοί μας είναι διατεθειμένοι να δώσουν “κάτι μικρό” στην Τουρκία για να κρατήσουν ή να λάβουν από εκείνη το βασικό, που είναι η ενότητα του ΝΑΤΟ στη γιγάντια γεωπολιτική αντιπαράθεση. Αυτό το “κάτι μικρό”, είναι πιθανά μέρος των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων ή, στη χειρότερη περίπτωση, της εθνικής κυριαρχίας.

Απαιτείται επομένως, επειγόντως, να πάψει η Ελλάδα να θεωρείται προβλέψιμη και δεδομένη για το ΝΑΤΟ. Η αποτρεπτική στρατηγική θα πρέπει να επαναθεμελιωθεί. Χρειάζεται διπλωματικό μέτωπο και με χώρες ανταγωνιστικές των ΗΠΑ και ΕΕ, ώστε να μην θεωρούμαστε “του χεριού τους”, πλήρης απεμπλοκή από το Ουκρανικό και τη διένεξη ΝΑΤΟ – Ρωσίας, Κίνας, ανάπτυξη της διπλωματίας των λαών.

Χρειάζεται, όπως προτείνουν αρκετοί ειδικοί, ένα νέο αμυντικό δόγμα, που θα δίνει έμφαση στη λογική του πιο αποτελεσματικού, ευλύγιστου, φθηνού, βασισμένου στις νέες τεχνολογίες βληματοκεντρικού πολέμου αντί για τις πανάκριβες εξοπλιστικές πλατφόρμες. Χρειάζεται πάνω απ’ όλα ενότητα του λαού, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ριζική αλλαγή πολιτικής που θα αντιμετωπίζει την κοινωνική αδικία και ανισότητα, θα προάγει την αυτοδύναμη βιομηχανική και τεχνολογική ανάπτυξη, την επισιτιστική μας ασφάλεια.