εφημ.
ΤΑ ΝΕΑ, 26/11/2019
Ανεξάρτητα
από το αποτέλεσμα των συνομιλιών στο
Βερολίνο, η παθητική αποδοχή του πλαισίου
διαπραγμάτευσης δεν μπορεί να οδηγήσει
σε λύση του κυπριακού. Πρώτο,
γιατί η ίδια η επιστολή Γκουτιέρες με
την οποία καλούνταν οι δύο ηγέτες στο
διάλογο ήταν προβληματική. Η ιδέα της
πρόταξης του διαλόγου μεταξύ των δύο
κοινοτήτων αντικειμενικά τείνει να
υποβαθμίσει την Κυπριακή Δημοκρατία
και υποβάλλει την αντίληψη ότι το
κυπριακό είναι δήθεν πρόβλημα σύνύπαρξης
των δύο κοινοτήτων. Οι διακοινοτικές
συνομιλίες είναι, νομίζω, χρήσιμες και
αναγκαίες αλλά δεν αποτελούν το πρόβλημα
ούτε τη λύση του προβλήματος. Επιπλέον,
η αντίληψη αυτή υποβαθμίζει εκ των
πραγμάτων την ουσία, που είναι η κατοχή
του 40% της Κύπρου από το αντιδραστικό
καθεστώς της Άγκυρας.
Δεύτερο,
καθόλου τυχαία, η επιστολή δεν αναφερόταν
ούτε στην κατοχή αλλά ούτε στις
επανειλημμένες πρόσφατες παραβιάσεις
της Άγκυρας στην ΑΟΖ της Κύπρου καθώς
και στις απειλές ότι ένα νέο 1974 μπορεί
να επαναληφθεί. Μήπως η απειλή χρήσης
βίας δεν συνιστά επίσης ωμή παραβίαση
του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ;
Τρίτο,
η διαπραγμάτευση στο Βερολίνο, και όχι
μόνο εκεί, τείνει έντεχνα να ξεφύγει (ή
μάλλον έχει ουσιαστικά ξεφύγει) από το
πλαίσιο της διζωνικής δικοινοτικής
ομοσπονδίας. Η ομοσπονδία έχει μετατραπεί
σε σκιά του ευατού της. Αυτό δεν είναι
καινούργιο βέβαια. Από πολύ παλαιότερα,
τουλάχιστον από την "δέσμη ιδεών"
του ΓΓ του ΟΗΕ δε Κουέγιαρ το 1989 υπήρχαν
στοιχεία που υπονόμευαν την ουσία της
διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας
και ωθούσαν έντεχνα στη λογική της
συνομοσπονδίας, άρα της παράλυσης και
του διχασμού.
Επομένως
χρειάζεται οπωσδήποτε η έξοδος από την
παθητικότητα, η ενεργητική πρωτοβουλία
που θα επανατοποθετήσει το κυπριακό σε
ορθά θεμέλια: εκείνα του διεθνούς
δικαίου, της διαφύλαξης και εδραίωσης
της ειρήνης, των συμφερόντων των λαών
της Κύπρου, της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Η ενεργητικότητα δεν σημαίνει άρνηση
ή τερματισμό του διαλόγου. Αντίθετα,
σημαίνει δραστήρια επανέναρξή του σε
άλλη όμως βάση: στην επιδίωξη του
τερματισμού της ξένης κατοχής, στην
απομάκρυνση όλων των ξένων στρατευμάτων
και βάσεων από το έδαφος της Κύπρου,
στην ανακήρυξή της σε ζώνη ειρήνης και
φιλίας των λαών. Ελληνοκύπριοι και
Τουρκοκύπριοι δεν έχουν να χωρίσουν
τίποτα. Μόνο να κερδίσουν μπορούν από
μια τέτοια προοπτική. Ο διεθνής συσχετισμός
είναι δυσμενής αλλά αυτός δεν θα αλλάξει
αν δεν υιοθετηθεί η ενεργός διπλωματία
των λαών και της υπεράσπισης του διεθνούς
δικαίου, αναζητώντας συμμαχίες έξω και
πέρα από τις καθιερωμένες. Ας μην
περμένουμε τους παραδοσιακούς συμμάχους
να βοηθήσουν. Το είπε εξάλλου πρόσφατα,
για δικούς του λόγους, και ο Ν. Μπερνς:
ούτε καν σε ελληνοτουρκική σύρραξη δεν
θα βοηθήσουν οι ΗΠΑ.
