εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 29/3/2024
Συμπληρώνεται το καλοκαίρι μισός αιώνας κατοχής του 40% της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία. Και όλα συνεχίζουν να κυλάνε αδιατάρακτα: η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα το ίδιο, η ελεύθερη Κύπρος ανήκει και αυτή στη “Δύση”, είναι μέλος της ΕΕ, ενώ ένα μεγάλο τμήμα του εδάφους της αποτελεί ακόμη βρετανική βάση – αποικία. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι εξακολουθούν να στερούνται το στοιχειώδες δικαίωμα να έχουν κοινή ελεύθερη πατρίδα, που θα μπορούσε να αποτελέσει το έδαφος για την πρόοδο και την ευημερία τους.
Παράλληλα, ακόμη και στην τωρινή περίοδο των φαινομενικά “ήρεμων νερών” που διανύουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, συνεχίζονται οι προκλήσεις του τουρκικού αντιδραστικού καθεστώτος σε βάρος της Κύπρου. Η ελληνική κυβέρνηση, όπως και όλες οι προηγούμενες, εξακολουθεί να αναμένει την επίλυση των προβλημάτων από τους δυτικούς συμμάχους. Συνηγορεί και διευκολύνει τα εγχειρήματά τους. Επικροτεί τη ΝΑΤΟϊκή εμπλοκή στην Ουκρανία, τάσσεται ένθερμα υπέρ της στρατιωτικοποίησης της ΕΕ, στέλνει ναυτική δύναμη στην Ερυθρά Θάλασσα, παραχωρεί βάσεις στο ελληνικό έδαφος, προχωρά σε συμφωνίες με το καθεστώς Ζελένσκι. Εκθέτει τον ελληνικό λαό σε μεγάλους κινδύνους, του προσθέτει τεράστια οικονομικά βάρη με τους εξοπλισμούς, με αντίτιμο μερίδιο από τη μελλοντική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
H πολιτική αυτή είναι αδιέξοδη. Η μόνη ελπίδα να καμφθεί η αδιαλλαξία και επιθετικότητα της Τουρκίας βρίσκεται στην καταφυγή στη διεθνή κοινότητα. Με τις ΗΠΑ και την ΕΕ η Τουρκία βρίσκει πάντα ένα modus vivendi, το οποίο αποβαίνει σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. Αντίθετα, αν εμπλακούν και άλλοι διεθνείς παράγοντες, τότε τα πράγματα θα είναι πιο σύνθετα και πιο δύσκολα για την Τουρκία.
Είναι καταστροφικό να παριστάνει η ελληνική κυβέρνηση ότι δεν υπάρχει σημαντικός διεθνής παράγοντας που λέγεται Κίνα και η ομάδα χωρών BRICS. Δεν εννοώ ότι η χώρα μας πρέπει να αλλάξει αφεντικό και να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ με την Κίνα. Ούτε μπορεί κανείς να αγνοήσει το γεγονός ότι η τελευταία έχει επίσης τις δικές της ιδιοτελείς φιλοδοξίες και επιδιώξεις.
Ωστόσο, δεν πρέπει να παραγωρίζονται τρεις σημαντικές παράμετροι. Η πρώτη είναι ότι η Κίνα σύντομα θα είναι η πρώτη οικονομική δύναμη στον κόσμο. Η δεύτερη είναι ότι ο ασιατικός γίγαντας ακολουθεί, προς το παρόν τουλάχιστον, εξωτερική πολιτική χαμηλών τόνων και καλλιεργεί την εικόνα ήρεμης δύναμης που σέβεται το διεθνές δίκαιο. Η τρίτη είναι πως αντιμετωπίζει ένα σοβαρό ζήτημα (Ταϊβάν) που παρουσιάζει αναλογίες με το Κυπριακό.
Θα άξιζε επομένως να αξιοποιηθεί διπλωματικά ο ρόλος της Κίνας στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό. Μια τέτοια διπλωματική προσπάθεια θα απέδιδε σίγουρα καρπούς, ιδίως αν συνδυαζόταν με μια ουδετερόφιλη φιλειρηνική εξωτερική πολιτική, με την απεμπλοκή της χώρας μας από κάθε στρατιωτικό συνασπισμό και με μια ενεργητική διπλωματία των λαών.
