εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 26/5/2023
Οι εκλογές στην Τουρκία θα δώσουν τέλος στο μικρό διάλειμμα νηνεμίας των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η ζωή και οι αντιθέσεις της θα συνεχιστούν όπως ακριβώς τις γνωρίζουμε. Οι αντίθετες στο διεθνές δίκαιο διεκδικήσεις του τουρκικού κατεστημένου θα είναι έντονα παρούσες το επόμενο διάστημα. Η Τουρκία γενικότερα θα συνεχίσει να διεκδικεί δυναμικά το μερίδιό της ως περιφερειακή δύναμη.
Οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν μια διευθέτηση που να λαμβάνει υπόψη τις τουρκικές επιδιώξεις προκειμένου να διατηρηθεί η συνοχή του ΝΑΤΟ και να εξασφαλιστεί η ενότητά του ενώπιον της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία και την Κίνα. Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται να ζητηθούν από την Ελλάδα υποχωρήσεις αρχών στα κυριαρχικά της δικαιώματα. Στο όνομα της Νατοϊκής σύπνοιας θα ζητηθεί να αποδεχεί την οπισθοχώρηση σε σχέση με όσα ορίζονται στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας.
Για να βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτά εκτυλίσσονται σε έναν κόσμο που γίνεται κάθε μέρα ολοένα και πιο άνισος, άδικος και επικίνδυνος. Η οικονομική κρίση έχει φέρει όξυνση των ανταγωνισμών ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις για την αναδιανομή των σφαιρών επιρροής. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι οι στρατιωτικές δαπάνες έχουν εκτιναχθεί. Τα έξοδα για εξοπλισμούς είναι τα υψηλότερα στην ιστορία της ανθρωπότητας σύμφωνα με το σουηδικό ινστιτούτο SIPRI. To 2022 σημειώθηκε η όγδοη συνεχόμενη χρονιά αύξησης των σχετικών δαπανών που έφτασαν τα 2,24 τρις δολάρια.
Στην κορυφή της κούρσας των εξοπλισμών βρίσκονται οι ΗΠΑ, οι οποίες βασίζονται στη στρατιωτική τους υπεροπλία προκειμένου να πιέσουν τους οικονομικούς ανταγωνιστές τους και, έτσι, να μην χάσουν την παγκόσμια οικονομική πρωτοκαθεδρία. Οι κίνδυνοι είναι τεράστιοι. Δεν είναι καθόλου τυχαία η παρέμβαση του Χένρι Κίσσιντζερ, που από τη δική του οπτική γωνία τάχθηκε υπέρ μιας ανάγκης διευθέτησης των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας ώστε να πέσουν οι τόνοι και οι ανταγωνισμοί. Όπως έχει επισημάνει και ο γνωστός καθηγητής του πανεπιστημίου Κολούμπια Τζέφρι Σακς, οι ΗΠΑ πρέπει να αντιληφθούν ότι ζούμε πλέον σε ένα πολυπολικό κόσμο αλλιώς οδηγούν την ανθρωπότητα στον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο.
Η χώρα μας δεν έχει κανένα λόγο να ακολουθήσει αυτή την ξέφρενη πορεία που οδηγεί μόνο στον πόλεμο, στη δυστυχία και ίσως σε υπαρξιακού χαρακτήρα απειλή για την ανθρωπότητα. Σε τέτοιες συνθήκες, πώς μπορεί όμως η Ελλάδα να βγει από τα αδιέξοδα και τους κινδύνους; Πώς μπορεί να διαφυλαχθεί η πολύτιμη ειρήνη; Πώς μπορούν να διαφυλαχθούν η εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα;
Προφανώς εύκολες λύσεις και απαντήσεις δεν υπάρχουν. Με συγκεκριμένα βήματα μπορεί κανείς να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Αρκεί να πάψει να αποτελεί μέρος του προβλήματος. Η απεμπλοκή από πολεμικές αντιπαραθέσεις και στρατιωτικούς συνασπισμούς και η χάραξη μιας φιλειρηνικής, ουδετερόφιλης πολιτικής είναι παραπάνω από αναγκαία. Είναι επίσης εφικτή, ακριβώς γιατί ο κόσμος μας είναι πολυπολικός.